Czarny motyl
ebook: mobi (kindle), epub (ipad)

Literatura chce pamiętać o ludzkiej niezłomności. Kolejni pisarze sukcesywnie przybliżają waleczne twarze, często zatuszowane biegiem minionych lat – przywołują bohaterów znanych nie tylko z podręcznikowych wersów, ale także tych zasłużonych po cichu, nierzadko zanurzonych w zapisach własnych lub rodzinnych pamiętników. Czarny motyl to niewątpliwie jedna z takich opowieści – w swej inspiracji nasączona życiorysem nastoletniej agentki AK-owskiego wywiadu, okazuje się historią niesamowitą, ekscytującą, potrzebną. I choć niebezpieczeństwo czyha tu za każdym rogiem, w duchu wyczuwa się przede wszystkim odwagę i nieskazitelną kobiecą siłę.

To książka w swym charakterze raczej niespodziewana – duet Lidia Liszewska oraz Robert Kornacki przywodzą na myśl bardziej romantyczne uniesienia, niezaprzeczalnie lubią fabularnie zagłębiać się w miłości, ale tym razem ukorzeniają myśl w zupełnie innej sferze uczuciowej. Czytelnik czuje ten charakterny stan niemal od pierwszej strony, doskonale zatem wie, że w tej przestrzeni serce będzie bić honorowo przede wszystkim do ukochanej ojczyzny. Tu nie ma miejsca na subtelne emocje, nawet piękna pianistyczna przyszłość przestaje mieć znaczenie, w zamian uruchamia się impuls do walki o odrodzenie Polski – walki w każdym akcie nierównej i niesprawiedliwej, a jednak zuchwałej i nieustraszonej. Tytuł tej powieści może wydać się enigmatyczny, nie jest jednak przypadkowy – staje się bowiem metaforycznym określeniem samej bohaterki, Haliny Kłąb-Szwarc, która w wieku zaledwie szesnastu lat, skutecznie zasiliła szeregi Związku Walki Zbrojnej.

Bo przecież za oknem trwa okrucieństwo II wojny światowej, łódzkie dzielnice wypełnia strach i przerażenie, zatrwożone oczy nieprzerwanie skazane są na obraz bólu, głodu, śmierci. Sceneria przedstawiona zostaje nader plastycznie, wiarygodnie i przekonująco, drastycznie zatem osadza się w czeluściach wyobraźni. Odbiorca zdaje się być pogrążony w rozpaczy wojny, zamyślony skupia się wizualnie na zawziętości młodej agentki AK, obserwując przebieg kolejnych działań konspiracyjnych. Nieuchronnie staje się widzem niezwykłej kobiecości, towarzyszy Halinie w akcjach wywiadowczych na ziemiach wroga, razem z nią uważnie kroczy po ulicach Wiednia, Berlina, Hamburga i Monachium, bez przerwy admirując jej odwadze i jednocześnie przyglądając się wojennej panoramie odwiedzanych miast. Nie ustępuje młodej agentce na krok, wgryza się także w najtrudniejsze chwile, gdy w zwiastunie bólu, osadzona zostaje w gestapowskim więzieniu...

Nieprzeciętny portret kobiecej niezłomności – powieść w każdej scenie przenikliwa, dramatyczna, wstrząsająca. Czarny motyl to metafora adaptacji uczuć do bolesnego oblicza rzeczywistości wojennej, w swej treści to sfabularyzowany fragment życiorysu wybitnej agentki Armii Krajowej, nastoletniej Haliny Kłąb-Szwarc – w moim odczuciu to przede wszystkim świadectwo przykurzonego warstwą czasu bohaterstwa. Historia osadzona w sugestywnej konspiracyjnej codzienności, nasycona wyraźnie ekspresją słowa i niebezpieczeństwem panoszących się zdarzeń, niesiona odczuwalnie żarliwością ludzkiego heroizmu. Piękna i niepowtarzalna.

Ocena: 5/6 czytaj więcej